Van collega naar beginnend leidinggevende: hoe overleef je de sprong én groei je door als leider?
Misschien herken je het: je deed je werk goed, was enthousiast, pakte van alles op, en toen kwam de promotie. Ineens ben jij diegene die het team aanstuurt. Alleen… niemand heeft je écht uitgelegd hoe je dat moet doen.
Gisteren was je nog collega, vandaag moet je gesprekken voeren over functioneren, prioriteiten stellen en mensen motiveren. Het voelt een beetje als in het diepe gegooid worden.
Niet gek, want veel beginnend leidinggevenden starten zonder duidelijke voorbereiding of ondersteuning. De verwachtingen zijn hoog, terwijl jij nog aan het uitzoeken bent hoe je dit nieuwe pak überhaupt draagt.
Leidinggeven is geen checklist, maar een proces
Een veelvoorkomend misverstand is dat goed leidinggeven draait om trucjes of een vaste set gedragingen. Er zijn verschillende leiderschapsstijlen, leidinggeven is namelijk geen one-size-fits-all. Je werkt met mensen en mensen zijn complex, veranderlijk en verschillend. Wat bij de één werkt, kan bij de ander juist weerstand oproepen.
Wat je wél kunt doen, is leren kijken naar het grotere plaatje: waar wil je naartoe met je team? Wat hebben je mensen nodig om te groeien? En hoe kun jij dat faciliteren, zonder zelf om te vallen? Leren leidinggeven betekent dan ook leren schakelen, leren luisteren én leren reflecteren op je eigen gedrag.
Een tip: stel jezelf na een teamoverleg of één-op-één-gesprek eens de vraag: Wat werkte hier goed? Wat zou ik een volgende keer anders willen doen? Daarmee activeer je je leervermogen en dat is goud waard.
De eerste stap: inzicht in jezelf
Je kunt pas goed leidinggeven aan anderen als je jezelf een beetje kent. Dat klinkt cliché, maar het is essentieel. Wat is je natuurlijke stijl? Ben je van nature direct en resultaatgericht? Of eerder ondersteunend en meedenkend? Hoe reageer jij als er stress ontstaat, of als iemand je uitdaagt? Inzicht in je eigen gedrag helpt je om effectiever te handelen.
Tijdens de training Ontwikkel je Leiderschap krijg je inzicht in jezelf als leider en leert je ook om dat inzicht te gebruiken. Zodat je doelgerichter omgaat met je kwaliteiten. En uitgroeit tot de leider die je wilt zijn.
Stel: je merkt dat je neigt naar controle als deadlines dichterbij komen. Prima, maar hoe komt dat over op je team? Welk effect heeft je stijl op de ander? Dit soort vragen zijn de basis voor het herkennen van je ontwikkelpunten als leidinggevende. En dat hoeft niet groots of zwaar te zijn. Juist in de kleine momenten, zoals een gesprek dat stroef loopt, een taak die blijft liggen, of een collega die afhaakt, ligt enorm veel leerpotentieel.
Vaardigheden van een goede leidinggevende
Wat maakt iemand een goede leider? Volgens veel modellen zijn er een aantal belangrijke vaardigheden voor leidinggevenden.:
heldere communicatie
kunnen delegeren
feedback geven
grenzen stellen
luisteren
vertrouwen geven
coachend begeleiden
Maar in de praktijk is de kunst vooral om die vaardigheden te verbinden aan de persoon tegenover je.
Voorbeeld: je hebt een teamlid dat veel ervaring heeft, maar weinig initiatief toont. Misschien verwacht jij zelfstandigheid, maar is deze collega onzeker over de verwachtingen. Of andersom: je geeft veel uitleg aan iemand die denkt “laat me gewoon m’n gang gaan”. In zulke gevallen kan situationeel leiderschap helpen en pas je jouw stijl aan aan wat de situatie vraagt.
Goede leidinggevenden weten dus niet alleen wat ze doen, maar ook wanneer ze iets wel of niet doen. Dat leer je niet van de ene op de andere dag, maar door bewust stil te staan bij je eigen gedrag, en feedback te durven vragen aan je team.
Groeien als leider (en als mens)
Leidinggeven is niet alleen een vak, het is ook persoonlijke ontwikkeling. Je leert jezelf beter kennen, je komt je eigen overtuigingen tegen en je wordt dagelijks gespiegeld door je team. Dat kan soms pittig zijn, maar ook bijzonder waardevol.
Het Invloedmodel® helpt je om die spiegel te begrijpen en ernaar te handelen. Het leert je wanneer je Trek-energie nodig hebt, en wanneer juist Duw-energie. Misschien herken je dat je aardig gevonden wilt worden en stel je je daarom te meegaand op. Of je houdt van controle en vindt het lastig om echt los te laten.
Het mooie is: zodra je je daar bewust van wordt, kun je ermee oefenen. En dat maakt je niet alleen een betere leidinggevende, maar ook een krachtiger mens.
De leiders die hun team écht laten groeien, zijn meestal ook zelf bereid om te groeien. Door nieuwsgierig te blijven, eerlijk naar zichzelf te kijken en zich kwetsbaar op te stellen.
Situatie veranderd? Je leiderschapsstijl ook
Niet elk teamlid is hetzelfde en niet elke situatie vraagt om dezelfde aanpak. Daar draait het bij situationeel leiderschap om: weten wanneer je moet bijsturen en wanneer je juist ruimte geeft.
Iemand die net start, heeft vaak meer begeleiding nodig dan iemand die al jaren meedraait. Iemand die onzeker is, heeft baat bij duidelijkheid. Iemand die niet presteert, heeft soms een duwtje nodig, of juist vertrouwen.
Het gaat om afstemmen. En dat vraagt om flexibiliteit, inzicht én lef. Het mooie is: als je dit onder de knie krijgt, zie je je mensen groeien. En daar doe je het uiteindelijk voor.
Wil jij steviger in je schoenen staan als leidinggevende?
Wat jouw sterke en zwakke punten zijn als leidinggevende
Hoe je mensen motiveert, begeleidt en verantwoordelijkheid laat nemen
Je werkt met het Invloedmodel®, doet intensieve praktijkoefeningen en ontvangt gerichte feedback. Zo leer je schakelen tussen stijlen, met overtuiging én effect.
Nieuwsgierig geworden?
Bekijk dan hier de training Situationeel Leiderschap
