Naar de hoofdinhoud Naar de navigatie

De verandercurve: in welke fase zitten jouw medewerkers?

Bij elke verandering doorlopen wij mensen een aantal stappen. De verandercurve van Kübler-Ross maakt dit inzichtelijk. Als leidinggevende is het belangrijk om je bewust te zijn van deze curve en de emoties te herkennen bij je mensen, zodat je werknemers op dat moment kunt geven wat ze nodig hebben om een stap verder te komen in de curve.

De curve uitgelegd aan de hand van typische voorbeelden uit de coronacrisis:

veranderingscurve

#1 Shock

De eerste reactie is een shock-reactie, dit is een fight-flight-freeze reactie. Hamsteren is daar een voorbeeld van. Je vecht voor het overleven van jezelf en je familie. Maar ook emotieloos worden en gewoon op de automatische piloot functioneren kan een shock-reactie zijn. Hier heeft je medewerker duidelijkheid en emotionele steun nodig.

#2 Ontkenning

Daarna volgt een fase van ontkenning, bijvoorbeeld uitspraken als “Het is maar een griep”, “We worden allemaal gek gemaakt door de overheid, het is allemaal een grote hype, niets aan de hand.” Maar ook gewoon zo doorgaan alsof niets is verandert kan een teken van ontkenning zijn. In deze fase is het belangrijk om duidelijkheid te bieden.

#3 Boosheid

Als het eenmaal doorgedrongen is dat deze verandering zich écht volstrekt komen er een heleboel emoties los; boosheid, woede, angst, zorgen, onzekerheid. Dit zien we bijvoorbeeld in de supermarkt, als je te dichtbij komt bij een persoon die nog in deze fase van de curve zit, zal deze duidelijk maken dat ze er niet van gediend is.

Maar ook mensen die zeggen “Dat kunnen ze toch niet maken, ons opsluiten” of dergelijke dingen. Mensen die bang zijn voor het virus en de deur niet meer uitgaan. In deze fase hebben mensen emotionele steun nodig. De gevoelens mogen er zijn.

#4 Onderhandelen

In deze fase probeer je nog eens of er niet toch iets te doen valt. Dit zien we bij alle partijen die op dit moment met de overheid proberen te onderhandelen of ze niet toch nog een beetje door kunnen blijven gaan.

Of op werk de mensen die koste wat het kost aan het werk willen blijven ook al valt er op dit moment echt niets te doen. Hier hebben mensen emotionele steun nodig in combinatie met duidelijkheid. Het onderhandelen komt vanuit een behoefte.

#5 Depressie

Dit is het moment waarin je stopt met je verzetten maar waarin je ook nog geen perspectief of vertrouwen hebt in de toekomst. De put. “Wat nou?” “Wat moet ik nu?” Zijn vragen die je hier bezig houden.

Voor veel mensen die ineens thuis kwamen te zitten is dit wellicht herkenbaar. “Hoe ga ik dit nou regelen?” “Hoe ga ik dat doen?” Deze fase is belangrijk voor jou als leidinggevende. Als mensen hier zijn beland, stoppen ze met zich verzetten en staan ze open voor jouw ideeën en oplossing. Daarvoor niet!

#6 De testfase

Mensen gaan dingen uitproberen in deze nieuwe situatie. In deze coronatijd is een voorbeeld daarvan het experimenteren met verschillende manieren om thuis te werken, het opnieuw een draai en routine geven aan je dag. Mensen hebben hier ruimte nodig om te kunnen experimenteren, om te kunnen vallen en weer op te staan.

#7 Keuze

Op een gegeven moment komt er punt dat de persoon het gevoel krijgt dat hij of zij weer meester is van de situatie. Met heeft vertrouwen in de nieuwe manier van werken en leven en in zichzelf. Hij besluit dat dit goed gaat komen. De Keuze is gemaakt.

#8 Het nieuwe normaal

Dat betekent automatisch dat het nieuwe normaal is aangebroken. Een fase waarin geen energie meer gestopt hoeft te worden in het uitvinden, het testen maar waarin alles weer op een ‘normale’ manier verloopt; het nieuwe normaal.

Als je ‘het normale werkleven’ weer wilt oppakken, zal je rekening moeten houden met de verandercurve!

Pieken en dalen verschillen per persoon

Mensen gaan op hun eigen tempo en manier door deze curve heen. Het kan ook zijn dat je weer terugvalt van een fase naar een eerdere. Daarnaast kan de intensiteit van de toppen en dalen per persoon verschillen.

Deze crisis maakt dit nog eens extra complex, omdat de verandering niet alleen op één gebied plaatsvind; werk óf privé. De pandemie raakt alles!

Dat betekent dat één persoon op verschillende gebieden door deze curve heen gaat. En dat kan ook betekenen dat je op werkgebied misschien al bijna aan het einde bent beland, terwijl je op privé gebied nog in de boosheid zit.

De valkuil is, dat je zodra je weer ‘naar kantoor mag’ in de actie stand schiet. Je wilt de ‘verloren’ tijd inhalen. Dit is echter niet aan te raden omdat mensen nog in de verandercurve kunnen zitten en er dan emoties opspelen die ‘in de weg’ kunnen zitten.

Is iemand bijvoorbeeld nog in de Onderhandel fase, dan staat die nog niet open voor de nieuwe plannen, hij zal eerst moeten beseffen dat dit écht gaat gebeuren, dus naar het onderste punt van de curve moeten.

Stilstaan bij emotie loont

Als leidinggevende is het dus van uitermate belang om stil te staan bij de individuele persoon en te herkennen of diegene er ‘al klaar voor is’ of nog iets nodig heeft. Je zult veel bij emoties stil moeten staan omdat elke verandering die los maakt.