Luisteren voor gevorderden in 4 stappen
Luisteren. Het is een basale vaardigheid en een vermogen dat ons reeds voor onze geboorte is gegeven. Lang niet iedereen doet het ook daadwerkelijk. Het is een onontbeerlijk onderdeel van invloed uitoefenen. Je hoeft feitelijk niet veel meer te doen dan even je mond houden en je oren te gebruiken.

“Ik hoor wat je zegt, maar……” Deze zin wordt veel te vaak gebruikt op de werkvloer. Voor velen van ons is het een nietszeggende boodschap die irritatie opwekt. Het is een zin waarmee je naar ons idee precies het tegenovergestelde communiceert van wat je feitelijk zegt en waarmee je je eigen onvermogen tot luisteren toont. De ander hoort namelijk: ‘Ik heb niet echt naar je geluisterd en dus ook niet gehoord wat je zei’.
Hoe komt het eigenlijk dat we het zo moeilijk vinden om onze oren te gebruiken waar ze voor gemaakt zijn? Een interessante vraag. Toch gaan we het hebben over de uitdaging in dit verhaal: hoe kan je echt luisteren? Overigens is deze uitdaging van alle tijden. Confuscius zei het al vijf eeuwen voor Christus:
“Een mens heeft twee oren en één mond, om twee keer zoveel te luisteren dan te praten”
Leer ècht luisteren met deze 4 stappen:
Oprecht nieuwsgierig zijn
Het begint allemaal bij het willen horen van wat de ander te zeggen heeft. De drijvende kracht achter luisteren is oprechte interesse in de ander. Als je die interesse en die nieuwsgierigheid hebt, dan ontstaat vanzelf te bereidheid om te horen wat de ander te zeggen heeft. Het is wat ons betreft de intentie die ten grondslag ligt aan de basishouding van oprechte interesse.
De meest gehoorde reden voor het niet-luisteren is dat we lang niet altijd willen weten wat de ander te zeggen heeft. En dat is wat ons betreft helemaal ok! Probeer vooral niet te luisteren als je het niet wilt horen. Maar wees daar dan transparant over, daarmee creëer je duidelijkheid en blijf je volgbaar.
Je aandacht verplaatsen naar de ander
De tweede stap in luisteren en begrijpen wat anderen zeggen is je aandacht verplaatsen. Vaak zitten we met onze aandacht bij onszelf, terwijl het gebeurt bij de ander. Op het moment dat je met je volle aandacht bij de ander bent, hoor je meer dan woorden alleen. Dit is het moment waarop luisteren over gaat in actief-luisteren. Je hoort nu niet alleen wat iemand zegt, maar ook hoe iemand het zegt, en wat iemand niet zegt. Door actief te luisteren ga je informatie ‘tussen de regels door’ oppikken en hoor je meer dan er feitelijk gezegd wordt.
Je eigen gedachten en ideeën tijdelijk parkeren
Nu je oprecht nieuwsgierig bent en je aandacht verplaatst hebt naar de ander, gaat het je helpen om alle ideeën en gedachten die jij hebt over het onderwerp even naast je neer te leggen. Op die manier creëer je niet alleen ruimte in je hoofd, maar ook in het gesprek om de gedachtegang van de ander te kunnen volgen. Jouw mening komt later wel! Zolang jouw hoofd vol zit met jouw mening, jouw idee en jouw gedachten hoor je die van de ander niet. De kans is groot dat je in dat geval reageert met: “ik hoor wat je zegt, maar……..” en dus toch niet luistert.
Bevestig wat je gehoord hebt
Nu het je gelukt is om ècht te luisteren en je gehoord hebt wat de ander zojuist zei, hoef je dat eigenlijk alleen nog maar te bevestigen. Dat kan door in je eigen woorden te benoemen wat de ander zei of door alleen even de kern van zijn of haar boodschap te herhalen. Dit is hoe jouw actieve-luisteren ertoe leidt dat de ander zich gehoord voelt. Laat dat nu net een basisbehoefte zijn die iedereen heeft: gehoord willen worden.
Mocht jij tot op dit moment de zin “ik hoor wat je zegt, maar…..” gebruikt hebben, dan dagen wij je uit om daar per direct mee te stoppen en je net opgedane kennis over ècht luisteren te gaan benutten. Kom naar de training Inzicht in Invloed® en leer actief luisteren om zo anderen mee te krijgen in de richting die jij voor ogen hebt.
Om in de woorden van Cruijff te spreken:
“Het is sowieso verstandig om zoveel mogelijk te luisteren, want dat is goed voor je algemene ontwikkeling. Als je er 10 procent van leert, dan ben je de anderen al een eind voor.”