Boekentip: De kracht van kwetsbaarheid

Hi Myrthe! Wat leuk om je te spreken, hoe gaat het?
Ja, prima! Heb de afgelopen tijd veel getraind, leuke groepen gehad en veel geleerd en lol beleefd met collega’s in de trainingszaal. Wat extra lekker is, is dat ik binnenkort op vakantie ga, heerlijk na die drukke dagen.

Ah, dus ook voor jou tijd om nieuwe boeken te lezen, zoals De kracht van kwetsbaarheid. Wanneer en waarom ben je het boek gaan lezen?
Tijdens mijn opleiding Psychologie deed ik onderzoek naar interpersoonlijke relaties. Daarin kwam kwetsbaarheid telkens voorbij, daar wilde ik meer over leren. Via de Ted Talk van Brené Brown kwam ik op haar onderzoek en boeken uit. Ik ben het boek gaan lezen vanuit die interesse als psycholoog, maar ook om in mijn eigen leven toe te passen natuurlijk.

En wat heeft het boek jou gebracht of doen inzien?
Vooral dat je kwetsbaar opstellen heel spannend is, maar ook moedig, en uiteindelijk ook nodig voor betekenisvolle relaties. We zijn als mensen bang om open te zijn over onze behoeftes, waardes en gevoelens, omdat we dan geraakt en gekwetst kunnen worden. Het gevoel van schaamte komt hierbij telkens om de hoek kijken. Ben ik wel genoeg? Mag ik wel fouten maken?

Daardoor is het verleidelijk om met regels te gaan leven die je tegen die kwetsbaarheid ‘beschermen’. Bijvoorbeeld: ”ik kan dit toch niet, dus ik ga het niet proberen”, of in relaties: ”zo is die ander nu eenmaal, als ik me uitspreek, verandert dat niets en is dat slecht voor de relatie”. Dat soort regels lijken je te beschermen, maar uiteindelijk krijg je dan aannames, onuitgesproken gevoelens, behoeftes en ergernissen. Dan verdwijnt het contact met de ander.

En wat dan?
Wat er uiteindelijk gebeurt, is dat je jezelf en anderen gaat identificeren met die aannames en regels. Brené Brown noemt dat ‘kwelduivels’, in onze training noemen we het ‘belemmerende overtuigingen’. Dus als ik het belangrijk vind een ‘goede vriendin’ te zijn en ik vergeet iemand te feliciteren, treedt direct die identificatie op, ”zie je wel, ik ben een slechte vriendin”. Uit schaamte of schuld ga ik mijn gevoel misschien negeren of smoesjes verzinnen die niet echt zijn. En dan verdwijnt het echte contact.

Ja, het klinkt alsof je jezelf van die ander wegduwt met dat negeren en die smoesjes.
Precies, en bovendien blijft die kwelduivel ‘ik ben een slechte vriendin’ in stand.

Klinkt wel herkenbaar. En wat moeten we wél gaan doen volgens jou en Brené Brown?
Daar komt kwetsbaarheid kijken. Brené Brown moedigt je aan om ‘in de arena’ te stappen. En hetgeen wat je spannend of confronterend vindt aan te gaan middels kwetsbaarheid. Belangrijk dat je het dan klein, eerlijk en bij jezelf houdt. Bijvoorbeeld ”schat, ik voel mij echte een slechte vriendin, door de drukte deze week is jouw verjaardag mij helemaal ontglipt. Niet netjes van mij, sorry!” Het is spannend hoe de ander reageert, maar grote kans dat de ander heel begripvol is.

Kwetsbaarheid gaat ook over wat je nodig hebt. Dus wensen en grenzen aangeven. Als je binnen een relatie dat niet uitspreekt, zorg je eigenlijk niet goed voor jezelf en die relatie. Dus als jij een vriendin vaker wilt zien, geef dat aan, in plaats van je ergeren dat ze weinig van zich laat horen.

En wat doe jij nu anders?
Ik ben uitgesprokener geworden, met name over die wensen. Ik kon dat enorm uit gaan leggen en argumenteren, maar ik probeer dat nu niet meer te doen. Ik geef gewoon aan wat ik graag zou willen van de ander. Wel op een fijne toon natuurlijk.

Zo ken ik je, ja.
Haha, fijn. Daarbij ben ik trouwens ook beter gaan kijken wat ik van iemand kan verwachten. Als ik bijvoorbeeld graag contact wil met iemand die heel slecht is in appen, dan heeft het geen zin dat te verwachten. Dan kijk ik naar wat wel kan, zoals bellen of vaker afspreken.

En wie zou dit boek moeten lezen, wanneer is het waardevol voor je?
Eigenlijk iedereen. Maar vooral mensen die het lastig vinden om hulp te vragen, zich onbegrepen voelen, diepgang missen in relaties, het lastig vinden om ruimte in te nemen of zich snel schamen. Maar ook als je het lastig vindt om te voelen, of woorden te geven aan je gevoel en dat uit te spreken.

Zo, dat is heel wat.
Ja klopt, het is gewoon een heel goed en belangrijk boek. Het is wel een boek waar je je op moet concentreren en waar je soms even over na moet denken, dus een druk zwembad op vakantie met spelende kinderen is misschien niet de fijnste setting.

Dat snap ik wel. Je had het zelf net over vakantie, ga je nog naast zwembaden liggen?
Nee, maar wel op het strand! Ik ga lekker naar Costa Rica.

Wat heerlijk. Maar daarvoor nog even trainen dus. Welke link is er tussen de trainingen van Bureau Zuidema en het boek van Brené Brown?
Belangrijke onderdelen van onze trainingen gaan over het maken van contact. Kwetsbaar zijn door te onthullen wat je voelt om zo meer contact te krijgen, of het uitspreken van je grenzen en wensen. Je stelt je al kwetsbaar op door je in te schrijven voor onze trainingen. Je geeft daardoor aan iets lastig te vinden en dat je open staat om juist daarover te gaan leren. Hoe goed! En onze hele training is eigenlijk een grote arena. Met alle oefeningen die we aanbieden moedigen we deelnemers natuurlijk aan om het te gaan doen.

Ja, dat doen we zeker. Dank voor je kijk op dit boek, Myrthe! Welk boek gaat met je mee naar Costa Rica?
Ik zal me een beetje kwetsbaar opstellen, ik lees graag fantasy-boeken. Ik heb soms het gevoel dat er een oordeel omheen hangt, maar ik vind die boeken zo heerlijk. Dus misschien gaat er wel zo’n soort boek op m’n e-readertje mee.

Lekker wegdromen, klinkt goed. Wil je lezers nog iets meegeven rondom het onderwerp kwetsbaarheid?
Ja, zeker. Ik raad iedereen aan om haar Ted Talk ‘Power of Vulnerability’ te kijken. Ook als je denkt ‘dat boek is mij even te veel van het goede’. Het zet je aan het denken over verbinding, jouw rol hierin en wat je anders kan doen. Wat het effect daarvan is. En dat het zelfs soms even anders gaat dan je verwacht, maar dat is ook oké. Succes!